Eindelijk was het zover. Enkele jaren na mijn pensionering zat ik in de Geertekerk voor de allerlaatste studenten die ik les had gegeven. Ik was in 2022 opgeroepen om een zieke collega te vervangen en tot mijn verbazing trof ik toen twee leuke enthousiaste groepen studenten.
Ze waren mij niet vergeten en hadden mij uitgenodigd om getuige te zijn van dit belangrijke moment in hun leven. Voor velen is het behalen van het diploma het einde van het mooie studentenleven. Ik moest denken aan mijn eigen diplomering in 1978 en kwam tot de conclusie dat ik me er weinig van herinnerde. Met zes jaar studie was ik een behoorlijk snelle student; velen deden er langer over. Dat was in de ‘goede oude tijd’ toen de reguliere studieduur nog zes jaar was en geen vier.
Ik zocht in de kerk naar de plaats waar docenten geacht werden plaats te nemen. Er bleken geen gereserveerde plaatsen voor docenten te zijn. In een ochtend- en middagsessie zou een kleine honderd gediplomeerden hun diploma ontvangen. Vaak ben ik als docent betrokken geweest bij diploma-uitreikingen. Regelmatig hield ik een speech; af en toe kreeg ik de gelegenheid om de studenten, die ik bij de scriptie had begeleid, persoonlijk toe te spreken.
Een van mijn leidinggevenden hield een grappige speech over haar ervaringen tijdens de vakantie, toen de wifi uitviel en de richtingborden haar in een kringetje deden ronddwalen. Kritisch als ik ben, vroeg ik me af wat de pointe van dit verhaal was en waarom dit op deze uitreiking werd verteld. In mijn speeches vertelde ik over gemeenschappelijke ervaringen van studenten: wat hadden ze beleefd in die vier jaar, welke studieonderdelen waren geliefd of berucht, welke docenten hadden studenten geïnspireerd met hun colleges? Kortom, ik nam studenten nog een keer mee op een ‘sentimental journey’ en probeerde de mooiste herinneringen nog één keer op te roepen.
Vervolgens werden de studenten opgeroepen. Op het scherm was het onderwerp van de scriptie van de betreffende student te lezen. Eigenlijk moet ik zeggen: het was niet te lezen, want als ik halverwege was, werd de slide al vervangen door de volgende. Ook was besloten dat het ondertekenen van het diploma, voorheen een belangrijk moment waarbij ouders naar voren kwamen om te fotograferen, niet zou plaatsvinden. Desgewenst kon na afloop aan een tafel een foto gemaakt worden, waarbij het ondertekenen in scène werd gezet.
In de pauze at ik een broodje met de weinige collega’s die gekomen waren. De gesprekken gingen over de bezuinigingen in het onderwijs en de teruggang in studenten van de opleiding.
In het verleden heb ik mijn collega’s vaak opgeroepen om allemaal naar de uitreiking te komen. Dit moment, waarop de oogst van het onderwijs wordt binnengehaald, is belangrijk. WIJ zijn een TEAM en we hebben dit met zijn allen gefikst. Helaas blijkt niet iedereen er zo over te denken.
Soms heb je last van te veel positieve ervaringen. Je hebt vele geslaagde uitreikingen meegemaakt en je bent geneigd om de volgende uitreiking te vergelijken met deze successen. Niet doen! Dat leidt tot teleurstelling. Een geslaagde diploma-uitreiking is de start van een dankbare populatie nieuwe alumni. Zegt het allen voort: ‘het was een geslaagde diploma-uitreiking!’
